Namazgâh Nedir?

Namazgâh, açık havada namaz kılmak için düzenlenmiş ibadet mekanıdır. Osmanlılar zamanında yakınında cami veya mescid bulunmayan şehir dışındaki alanlarda, namaz kılmak için oluşturulan mekânlara namazgâh denildi. Namazgâhlar normal zeminden biraz yüksekte, birkaç basamakla çıkılan düz bir set biçiminde inşa edilir. Namazgâhta kıbleyi gösteren büyük bir taş bulunur. Bu taşın üstünde genellikle namazgâhı yaptıran kişinin ismi ve ayetler yazılır. Bazı namazgâhlarda minber de bulunmaktadır.

Tarihçe

Namazgâh, kitabesinden anlaşıldığı üzere 1483 yılında Kocaeli Livası Emiri İbrahim Bey tarafından inşa edilmiştir. 23-28 Haziran 1921’de İzmit’in kurtuluşu sırasında düşman kuvvetlerine direnmeleri sonucu şehit edilen 57 kahraman buraya defnedilmiştir. Kurtuluş Savaşı şehitlerimizin defnedildiği namazgâha daha sonra asker, polis, hava ve Kıbrıs şehitlerinin de defnedilmesiyle Namazgâh Şehitliği bugünkü kimliğini kazanmıştır. Ayrıca Cumhuriyetin ilk yıllarında şehir merkezinde bulunan birçok kabir buraya nakledilmiştir.

Mimari

Orhan Mahallesi, Bağçeşme Mevkii’nde bulunan Namazgâh Şehitliği’nin dört bir yanı duvarlarla çevrilidir. Kıble tarafında mihrab, minber ve minaresi yer almaktadır. Söveli ve taçlı bir giriş kapısı bulunmaktadır. Taç kısmındaki şua ve şua ortasındaki tuğra dikkat çeken süsleme unsurlarıdır. Giriş kapısı Mehmet Fevzi Paşa (Fevziye) Camine ait olduğu ve sonradan buraya taşındığı bilinmektedir.

Şehitlik sofasında şehitlerin isimlerinin yazılı olduğu iki mermer sütun yer almaktadır. Bu iki sütun arasında da İzmit mutasarrıflarından Selim Sırrı Paşa adına dikilmiş bir anıt bulunmaktadır. Mihrabda sülüs hatlı bir kitabe yer almaktadır. Bu kitabenin metni ise şöyledir:

“Vazae ehlil-mihrab İbrahim Bey

Emir-i Liva-yı Kocaeli fi sene 888”

Onarım

İzmit Namazgâhı, II. Abdülhamit döneminde ve Cumhuriyetin ardından çeşitli onarımlar geçirmiştir. Son olarak 2008 yılında Namazgâh’taki mezar ve mezar taşları, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından aslına uygun olarak restore edilerek Osmanlıca mezar taşlarının kitabeleri günümüz Türkçesiyle pirinç levhalar üzerine yazılarak monte edilmiştir.

HARİTA